Kırım Hanlığı Tarihi Üzerine Araştırmalar 1441 1700

Kirim Hanligi kurulurken, Osmanli Devleti de Fatih Sultan Mehmed’in yönetimi altinda bir Ortaçag beyliginden Yeniçag imparatorluguna evriliyordu. Kirim’in kisa sürede Osmanli Imparatorlugu’na tâbiligi kabul edisi, Altinordu’dan devraldigi Ortaçagdan kalma kabile aristokrasisine dayali yönetim yapisini degistirmese de, kendine özgü bir denge yaratti. Kabilelerin talepleriyle Istanbul’daki merkezi devletin taleplerini ve Rusya basta olmak üzere rakip devletlerin tehditlerini dengeleme becerisi, hanlarin basarisinda ve hanligin bekâsinda esas belirleyiciydi. Yeniçag’in baslarinda kurulan ve sonlarinda tarihe karisan bu hanligin tarihi, Orta ve Dogu Avrupa’daki iktidar mücadeleleriyle iç içe örülüdür. Kirim’in rakip hanliklarla mücadelesi, bu hanliklarin yüz yil içinde tarihe karismasiyla yerini Rusya, Lehistan ve Habsburglarla süren çok daha zorlu ve uzun bir mücadeleye birakmistir. Halil Inalcik akademik hayati boyunca Kirim üzerine yaptigi arastirmalari gözden geçirerek derledigi bu kitapta, hanligin ileride yazilacak bir genel tarihinin omurgasini kuruyor. Orta Avrupa’daki HabsburgOsmanli, Dogu Avrupa’daki LehOsmanliRus ve Kuzey’deki RusOsmanli rekabetinin görünenden çok daha karmasik, degisken ve çok aktörlü oldugunu gözler önüne sererken, Istanbul Bahçesaray ittifakinin bu bölgelerdeki kilit niteligini tarihî olaylar üzerinden anlatiyor. Kirim tarihine dair kisitli kaynaklari ve arastirmalari elestirel yaklasimla okuyarak tarih yazmanin yollarini gösteriyor.