Milli Edebiyat Dönemi Roman Okumaları

Millî Edebiyat genel baglamda bir milletin aidiyet kavraminin ve düsünce tarzinin somut göstereni niteligindeki anadili ile kurgulanan tüm yazinsal ürünler; Türk edebiyati özelinde ise dilde sadelesmenin, sekilde ve içerikte yerlilesme ile halka dönük sanat düsüncesinin öncelendigi 1911-1923 yillari arasindaki sanatsal algi degisiminin adi olarak tanimlanir. Tanzimat'tan sonra belirginlesen yerli kaynaklara yönelme tesebbüslerinin sonucu olarak yeni dilden yeni hayata ve yeni insana genisleyen çok boyutlu dönüsümün gerçeklestigi bu dönemin arka planinda Türkçülük/ milliyetçilik düsüncesi vardir. Düsünsel, duygusal, siyasi ve sosyal duyusun aktaricisi sanatkârlar, Osmanli Devleti’nin çökme, çözülme, yikilma evresinden Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasina geçiste düsünsel temelleri milli devlet fikrini benimseme ve benimsetme gayreti olan eserler meydana getirirler. Anlamsal ve içeriksel dönüsüm ile tarih söyleminden roman söylemine geçisin göstereni kimligindeki eserlerinde ‘olmasi gerek’ sesine kendini kapatanlarin ve dejenere tiplerin genel ruh durumunun ironisini yaparlar; Türk’ü ve Türk’e ait tarihi, sosyal müesseseleri beyin-kalp diyalogu kurarak Türk düsüncesinde inkilap gerçeklestirir ve gelecege yön verirler. Sanat-ideoloji sentezini Dogu-Bati, eski-yeni, yasam-ölüm, birey-toplum bagintisinda tarihi, sosyal, ahlaki nitelikli kurgu evreninde ebedi ve edebi degismezler düzlemine yerlestirirler.
Anadolu’nun vatanlastirilmasi sürecinde milli yasamin bütüncül degerlerini düsünsel ve duygusal söylemden yansitildigi Milli Edebiyat dönemi Türk romanlari, siyasi ve sosyal düzlemdeki eylemsel mücadelenin kurgudaki karsiligi olurlar. Ömer Seyfettin, Ahmet Hikmet Müftüoglu, Ercüment Ekrem Talu, Yakup Kadri Karaosmanoglu, Halide Edip Adivar, Refik Halit Karay roman türündeki eserlerinde Türk toplumunun yasam normlarini koruyan ve simdiye ulastiran bireysel, milli ve evrensel kimligin unsurlari; bireysel, sosyal ve sosyo-genetik kodlardaki degisimler ve bozulmalarin görünümlerini belgelerler. Roman karakterlerinin kendi olus atilimlari, kendini, çevresini, milletini korumak ve yeniden kurmak isteyen bireyin düsünsel baskaldirisini toplumsal ve evrensel gönderge baglaminda anlatirlar. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulus argümanlarinin isimden baslayarak yapi ve izlegi de kapsayan kodlamalar aginda sekillendirilen bu eserlerin iletisi, ben’den biz’e dönüsen kendi olma/ kendini gerçeklestirme yönündeki mücadelenin edebiyat alanindaki görüngülenmesidir.